Spis treści
Przepustnica: zasada działania i objawy zapchania
Przepustnica powietrza w samochodzie jest jednym z kluczowych elementów podzespołów silnika, który odgrywa istotną rolę w sposobie jego funkcjonowania. Jej konserwacja jest relatywnie łatwa, stąd też każdy kierowca powinien poznać zasady działania tego prostego mechanizmu, dzięki czemu, w razie wystąpienia jakiejkolwiek usterki, będzie wiedział gdzie szukać problemu. W niniejszym artykule przybliżona zostanie zasada działania przepustnicy, najczęściej występujące objawy jej niepoprawnego działania oraz sposoby sprawdzania, konserwacji i wymiany.
Przepustnica - do czego służy i jaki ma wpływ na działanie samochodu
Zasada działania tego podzespołu jest dość prosta i nie trzeba znać podstaw mechaniki, żeby to zrozumieć. Mimo wszystko wielu kierowców nie ma pojęcia, jak działa przepustnica, a warto to wiedzieć, bo ma bardzo istotny wpływ na działanie silnika. Przepustnica, jak sama nazwa wskazuje, przepuszcza przez siebie powietrze, które następnie trafia do silnika i jest niezbędne w procesie spalania benzyny. Można ją porównać do miecha w kuźni, gdzie tłoczy się powietrze, żeby zwiększyć temperaturę paleniska i prędkość spalania węgla. W tym przypadku, im więcej dostarczy się powietrza do silnika, tym szybsze jest spalanie paliwa, a to przekłada się bezpośrednio na moc silnika.
Przepustnica jest podłączona do układu wlotowego, skąd zasysane jest powietrze do silnika. Zanim gaz dostanie się do silnika, jest przepuszczany przez filtr powietrza samochodowy, a następnie trafia na blokadę – ruchomą klapkę, która zatrzymuje wlot powietrza do silnika. Płytka jest połączona z linką i sprężyną, które są bezpośrednio przymocowane do pedału gazu. Kiedy kierowca naciska na pedał, napiera na sprężynę (odpowiada za opór) i linkę, która otwiera wlot. Delikatne wciśnięcie pedału gazu powoduje jedynie częściowe odchylenie klapki wlotowej, zwiększając ssanie silnika i przyspieszając działanie cylindrów. To właśnie dlatego im więcej doda się gazu, tym wyraźniejszy jest zryw samochodu.
Samochód z silnikiem benzynowym dostosowuje ilość wtryskiwanej mieszanki paliwowej do ilości doprowadzanego powietrza. Nieco inaczej wygląda sytuacja z silnikami o zapłonie samoczynnym (diesel). Jak działa przepustnica w dieslu? W tym przypadku wtryskiwane paliwo reguluje się wciskając pedał gazu w samochodzie, a ilość powietrza jest stała lub dostosowuje się do potrzeb silnika.
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
bez przewodu
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
bez przewodu
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
bez przewodu
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
bez przewodu
Brudna przepustnica objawy i konserwacja
Jedną z częstszych przyczyn problemów z przepustnicą jest jej zabrudzenie. Zanieczyszczenia może zawierać samo paliwo, a długo niewymieniany filtr je przepuści, skutkiem czego w przepustnicy może pojawiać się osad. To z kolei z czasem może powodować niedomykanie się klapki przepustnicy, zwiększając mieszankę powietrzno-paliwową doprowadzaną do silnika. W takiej sytuacji silnik pracuje nierówno, a obrotomierz faluje lub wskazuje wyniki nieadekwatne do tego, co wskazywał jeszcze jakiś czas temu. Warto pamiętać, że osad może pojawiać się stopniowo na przestrzeni lat użytkowania samochodu. Wtedy zapchana przepustnica objawy ma dużo mniej dostrzegalne - kierowca po prostu stopniowo przyzwyczaja się do tego, że samochód działa nieco inaczej, lub nie zauważa tych zmian.
Dlatego warto zadbać o regularną konserwację przepustnicy, może to znacząco wydłużyć jej żywotność, obniżyć zużycie paliwa i zapewnić równą, płynną pracę silnika. Czyszczenie przepustnicy nie jest wymagającym zadaniem. Element znajduje się pomiędzy kolektorem dolotowym a filtrem, przez który musi przejść zasysane powietrze. Dlatego trzeba zdemontować obudowę filtra i rozłączyć rury doprowadzające powietrze. Zanim jednak przejdziemy do demontażu, warto zadbać o bezpieczeństwo i zgasić silnik oraz odpiąć klema minusowa i plusowa do akumulatora.
Po zdemontowaniu podzespołu, należy dokładnie go obejrzeć i wyczyścić odpowiednim pędzelkiem lub szczotką z wykorzystaniem benzyny ekstrakcyjnej, lub specjalnego środka do czyszczenia przepustnic. Kiedy na urządzeniu nie ma już zanieczyszczeń, należy zamontować je w ten sam sposób, jak były przymocowane wcześniej. Jeśli po czyszczeniu problem nadal występuje, może to oznaczać, że przepustnica uszkodzona jest poważniej. W takim wypadku warto skontaktować się ze specjalistą, który będzie wiedział gdzie szukać problemu i jak można mu zaradzić.
Regularna wymiana filtra powietrza może mieć wpływ na działanie i żywotność przepustnicy
Kierowcy bardzo często bagatelizują sprawę wymiany filtra powietrza i w ogóle tego nie robią lub decydują się na to dopiero wtedy, kiedy zaproponuje im to mechanik. Producenci samochodów najczęściej zalecają wymianę takiego filtra co 15 000 – 40 000 przejechanych kilometrów. Jeśli samochód nie jeździ w dalekie trasy, przyjmuje się, że wymiana filtra powietrza powinna być robiona raz do roku. Gdyby jednak popytać kierowców, zwłaszcza starszych samochodów, okazuje się, że często w ogólne go nie wymieniają lub robią to raz na kilka lat. To wszystko może prowadzić do bardzo silnego zanieczyszczenia przepustnicy oraz późniejszych awarii i uszkodzeń mechanicznych. Dlatego zaleca się, żeby wymieniać go równolegle z coroczną rutynową wymianą oleju.
Zepsuta przepustnica czy można jeździć – objawy, diagnostyka i naprawa
Kiedy znamy już zasady działania przepustnicy, możemy się domyślić, jakie będą objawy usterek, lub jej definitywnego zepsucia. Z pewnością będzie to szarpanie, nierówne działanie silnika oraz nieodpowiednia reakcja na wciśnięcie pedału gazu. Jednak przepustnica objawy usterek może mieć naprawdę różne i warto się z nimi zapoznać, żeby zdusić problem w zarodku, zanim uszkodzenia staną się naprawdę poważne.
Falujące obroty – trudny do niezauważenia efekt nierównej pracy silnika na jałowym biegu. Po uruchomieniu samochodu lub podczas postoju można zauważyć, że wskazówka obrotomierza skacze i nie zatrzymuje się na standardowej pozycji.
Gaśnięcie silnika przy hamowaniu – charakterystyczne na skrzyżowaniach lub światłach. Kiedy w czasie postoju silnik nie otrzymuje bodźców „popychających” go do działania, a ilość powietrza dostarczanego do silnika jest za mała, po prostu gaśnie.
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
RIDEX Czujnik, ustawienie przepustnicy
BOSCH Czujnik, ustawienie przepustnicy
MAGNETI MARELLI Czujnik, ustawienie przepustnicy
DELPHI Czujnik, ustawienie przepustnicy
Zbyt wysokie obroty – usterka powoduje zbyt duży dopływ powietrza do silnika, co wpływa na obroty przy przełączeniu na bieg jałowy. Wtedy zamiast standardowych 800-1000 obrotów na minutę, prędkościomierz wskaże nawet 2000 i wskazówka nie będzie opadać. W tym przypadku najprawdopodobniej może chodzić o silniczek krokowy, którego zadaniem jest dbanie o odpowiedni poziom dostarczanego powietrza przy pracy na biegu jałowym.
O ile powyższe problemy nie występują z powodu zabrudzenia przepustnicy, a jej stan techniczny pozostawia wiele do życzenia, to warto zastanowić się nad konsultacją u specjalisty. Mechanik będzie w stanie określić czy, na przykład jeśli to przepustnica w dieslu, objawy wskazują na uszkodzenia mechaniczne, czy wystarczy konserwacja. A może problem leży całkowicie w czymś innym? Warto niektóre rzeczy robić samemu, ale jeśli nie ma się pewności co do istoty problemu, to nie należy na siłę próbować rozwiązać problemu, bo stan techniczny samochodu ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa osób przewożonych oraz innych uczestników ruchu drogowego. Nierówne działanie silnika może być spowodowane także wieloma innymi czynnikami związanymi z różnymi układami działania samochodu – czasami nie warto się dwa razy zastanawiać i należy oddać samochód do specjalisty. Ewentualnie można spróbować diagnostyki na własną rękę z wykorzystaniem odpowiedniego przyrządu działającego z systemem OBD2.
Przydatny filmik na ten temat:
Czyszczenie przepustnicy - jak to zrobić?
TOP produkty powiązane z tym tematem: